VAR (Video Assistant Referee) texnologiyası futbol dünyasına ədaləti artırmaq və oyun qaydalarına dəqiq əməl edilməsini təmin etmək məqsədilə gətirildi. İlk dəfə 2018-ci ildə Dünya Çempionatında rəsmi şəkildə istifadə edilən VAR, qısa müddətdə oyunların gedişatına və nəticələrinə böyük təsir göstərdi. Lakin, bu texnologiya birmənalı qarşılanmadı; bəzi oyunçular, məşqçilər və azarkeşlər üçün VAR ədaləti təmsil etdiyi halda, digərləri üçün isə oyunun təbiətini dəyişən və mübahisələr yaradan bir alət oldu. Bu yazıda VAR-ın futbol dünyasına təsirlərini, üstünlüklərini və yaratdığı problemləri araşdıracağıq.

VAR Texnologiyasının Üstünlükləri

VAR-ın gətirdiyi əsas üstünlüklərdən biri, oyunda ədaləti artırmasıdır. Oyun ərzində yaranan qayda pozuntuları, ofsayd qərarları, qırmızı kart epizodları və penalti qərarlarında hakimlərə dəstək olmaq məqsədilə VAR istifadə olunur. Ənənəvi qərarlardan fərqli olaraq, VAR vasitəsilə hakimlər dərhal epizodun video təkrarını izləyərək daha doğru qərarlar qəbul edə bilirlər. Bu texnologiya, hakim səhvlərinin azalmasına və komandaların oyun nəticələrində daha çox ədalətin təmin olunmasına kömək edir.

VAR-ın istifadə edildiyi ən mühüm epizodlar arasında:

  1. Qırmızı kart – Hakim qırmızı kart verib-verməmək qərarını VAR-ın köməyi ilə yenidən qiymətləndirə bilər.
  2. Penalti vəziyyətləri – Ədalətsiz verilmiş, yaxud gözdən qaçan penalti epizodları VAR vasitəsilə aşkar edilə bilər.
  3. Ofsayd qərarları – Qol epizodlarında ofsayd olub-olmadığını VAR sayəsində yoxlamaq mümkündür.

Mübahisələr və Tənqidlər

VAR texnologiyası hər nə qədər ədalət məqsədilə tətbiq olunsa da, bəzən oyun zamanı ləngimələr və bəzi epizodlarda müxtəlif qiymətləndirmələr yaratdığı üçün tənqid olunur. VAR qərarları vaxt itkisinin artmasına səbəb olur və bu, oyunun axıcılığını pozur. Azarkeşlər və bəzi oyunçular VAR qərarlarının bəzən oyun tempinə təsir etdiyini və qolların sevincinin azaldığını düşünürlər.

Əlavə olaraq, bəzi epizodlarda VAR-ın qəti qərarlar verə bilməməsi və subyektiv şərhlərə açıq olması da problemlərdən biridir. Bu texnologiya texniki cəhətdən dəqiqlik tələb etsə də, bəzi hallarda insan faktoru ön planda olur. Bu, xüsusən də "ən minimal kontaktlar" üçün qərar verilərkən mübahisələr yaradır. Bu səbəbdən bəzi ekspertlər VAR-ın istifadəsini məhdudlaşdırmağı və yalnız ən kritik epizodlarda tətbiq edilməsini təklif edirlər.

VAR texnologiyası futbolda ədalətin təmin olunması üçün əhəmiyyətli bir alət olsa da, onun tətbiqi ilə bağlı mübahisələr davam edir. VAR-ın oyun üzərində təsirini azaltmaq və onu daha effektiv hala gətirmək üçün bəzi yeniliklər və təkmilləşdirmələr tələb olunur. Həm oyunçuların, həm də azarkeşlərin futbolun təbii axarını qorumaq istəyi, VAR-ın gələcəkdə hansı formada istifadə olunacağı ilə bağlı müzakirələrin davam edəcəyini göstərir.